
Μια ματιά στην ιστορία του νησιού
Το Margarita’s studios βρίσκεται σε καίρια τοποθεσία για όσους επιθυμούν να επισκεφτούν τα αρχαία της πόλης και να γνωρίσουν από κοντά την ιστορία του νησιού, το κουβάρι της οποίας αρχίζει να ξετυλίγεται την τρίτη χιλιετία π.Χ. όταν το νησί υποδέχεται τους πρώτους κατοίκους του. Από τότε έως τις μέρες μας η Πάρος μετρά 5 χιλιετίες ανθρώπινης παρουσίας. Πελασγοί, Φοίνικες, Μυκηναίοι, Ίωνες, Μακεδόνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Ενετοί, Φράγκοι και Οθωμανοί είναι μερικοί από τους ανθρώπους που έχουν αφήσει τα ίχνη τους στην Πάρο και τα γειτονικά κυκλαδονήσια. Περπατώντας στα καλντερίμια του παραδοσιακού οικισμού η ιστορία ξαναζωντανεύει μπροστά μας και μας καλεί να την γνωρίσουμε. Δύο βήματα από το Margarita’s studios θα συναντήσουμε ένα εργαστήριο γλυπτικής που χρησιμοποιήθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους.

Δύο βήματα από το Margarita’s studios θα συναντήσουμε ένα εργαστήριο γλυπτικής που χρησιμοποιήθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Πρόκειται για ένα θαυμάσια οργανωμένο εργαστήριο παραγωγής κεραμικών που αποτελείται συνολικά από 6 κλιβάνους, 2 δεξαμενές και άλλους βοηθητικούς χώρους. Ο κεντρικός κλίβανος είναι λιθόκτιστος, κατασκευασμένος με μικρές σχιστολιθικές πλάκες. Έχει διάμετρο 2,50 μ. ύψος 3 μ. και διατηρεί την είσοδό του, καθώς και δύο παράθυρα αερισμού, απ’ όπου τοποθετούσαν τα αγγεία επάνω στη λιθόκτιστη σχάρα από μεγάλες σχιστολιθικές πλάκες, τοποθετημένες ακτινωτά. Οι άλλοι 4 κλίβανοι έχουν κατασκευασθεί από αρχαϊκά πιθάρια, από τα οποία έχει αποκοπεί η βάση και ο λαιμός.
Στο απέναντι οικόπεδο ο σκουριασμένος άξονας ενός ελαιοτριβείου και ένα πατητήρι που απ’ότι φαίνεται έχουν να χρησιμοποιηθούν εδώ και πολλά χρόνια μαρτυρούν το σημαντικό ρόλο που έπαιζε η γεωργία στο νησί μέχρι το πρόσφατο παρελθόν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως ένα από τα πολλά τοπωνύμια που έδωσαν οι αρχαίοι στην Πάρο ήταν ‘Δημητριάς’, προς τιμή της θεάς της βλάστησης και της συγκομιδής.
Εξακολουθώντας να ανεβαίνουμε τον ίδιο δρόμο και αφού διασχίσουμε τον περιφερειακό θα βρεθούμε μπροστά σε τμήματα εγκαταστάσεων που ανήκαν σε εργαστήριο γλυπτικήςτων ελληνιστικών χρόνων. Μεγάλες ποσότητες αποκρουσμάτων μαρμάρου (λατύπης) και ημιτελή γλυπτά μικρών διαστάσεων, έργα των μαθητευομένων, επιβεβαιώνουν τη λειτουργία του χώρου ως εργαστηρίου ή σχολής γλυπτικής.
Συνεχίζοντας τη διαδρομή μας κατά μήκος του ίδιου δρόμου (και ακολουθώντας τις σχετικές ταμπέλες) θα φτάσουμε σε μια ήσυχη τοποθεσία, απ’όπου θα μπορέσουμε να αγναντέψουμε την πόλη της Παροικιάς στο βάθος με τον τρούλο του Αγίου Κωνσταντίνου να δεσπόζει στον ορίζοντα. Σ’αυτό τη σημείο η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως την ανατολική πύλη του τείχους της αρχαίας Πάρου που κτίσθηκε κατά την αρχαϊκή εποχή (τέλη 7ου αι. π.Χ.) και χρησιμοποιήθηκε ως την ύστερη αρχαιότητα. Το αρχαίο τείχος περιέκλειε όλη την πόλη που εκτεινόταν ανατολικά προς τους λόφους και δυτικά κατέληγε στην θάλασσα, όπου υπήρχε το αρχαίο λιμάνι. και δυτικά κατέληγε στην θάλασσα, όπου υπήρχε το αρχαίο λιμάνι.
Ένας δαίδαλος από δρόμους μας περιμένει όταν επιστρέψουμε στον παραδοσιακό οικισμό. Μην εκνευριστείτε άμα χαθείτε καθώς περπατάτε στα στενά της Παροικιάς – αυτός ήταν άλλωστε και ο σκοπός όσων σχεδίασαν τους δρόμους του οικισμού. Μπορεί η αρχιτεκτονική του οικισμού να μοιάζει κάπως αφηρημένη, αλλά απέβλεπε στο να προφυλάσσει τους κατοίκους από τις συχνές επιδρομές των πειρατών. Έτσι λοιπόν σε περίπτωση ξαφνικής επιδρομής από κουρσάρους οι κάτοικοι του οικισμού είχαν τη δυνατότητα να πηδούν από δώμα σε δώμα για να διασωθούν.
Σε άλλα σημεία του οικισμού θα βρείτε καμάρες, πύλες και βόλτα, κατάλοιπα της Ενετικής Κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, ενώ δομικά υλικά από αρχαία οικοδομήματα έχουν ανακυκλωθεί στην κατασκευή πολλών μεταγενέστερων κτιρίων (με επιστέγασμα το Φράγκικο Κάστρο). Ο Κοσμάς Πολίτης που είχε περπατήσει στα στενά της Παροικιάς το ’30 είχε πει πως «τα εξωτερικά των σπιτιών, ακόμα και των πιο φτωχικών, καταντούνε υπαίθρια μουσεία». Η αλήθεια είναι πως όσες φορές και να περπατήσεις στα στενά της, η Παροικιά σου δίνει την εντύπωση πως έχει πολλά ακόμα μυστικά να σου αποκαλύψει…